KNOTHE h. GRZYMAŁA
„W prywatnym Archiwum Rodu Knothe znajdują się trzy różne opracowania historii tej rodziny: Drzewo Genealogiczne, utworzone w latach 60-tych przez Arkadiusza Włodzimierza Knothe [sięga do roku 1578], Historia Rodu autorstwa Stefana Knothe ojca, oraz Drzewo Genealogiczne [od roku 1600] z Zittau [Żytawa] i Görlitz, z opisem historycznym niemieckiej gałęzi rodu. O ile historia rodu przed przybyciem pierwszego jej przedstawiciela – Beniamin Gotthelf Knothe, ok. 1785 r. – do Rzeczpospolitej jest dość dokładnie znana, o tyle jej pierwszy okres na kresach wschodnich – chociaż z przekazów rodzinnych znany – nie był udokumentowany.
Chyba w początkach roku 2001 rozpocząłem starania o dotarcie do archiwów Ukraińskich archiwum, dla zdobycia materiałów archiwalnych, świadczących o obecności Knothe na Wołyniu, Podolu, Ukrainie. Miałem szczęście – zdobyłem kontakt do p. Olega Chorowca, który szybko rozpoznał zasoby dotyczący mojej rodziny i podjął się jego opracowania, wraz z dostarczeniem kopii dokumentów. W wyniku jego pracy, moje Archiwum Domowe wzbogaciło się o cenne archiwalia (metryki, legitymacje szlacheckie, Przesłuchanie powstańca przez Sąd Wojenny w Kijowie, spis dokumentów w teczce wywodowej Knothe). Potwierdził się herb rodziny – Grzymała, potwierdziła się obecność lekarzy Knothe [bracia Chrystian Adolf, Jan Ernest – mój prapradziad, Ludwik Maurycy i Adolf Ferdynand] w Wierzchowni, gdzie jako lekarze domowi Hańskich, leczyli przebywającego tam w latach 1849-1850, Honoriusza Balzaka. Pisarz czerpał od nich informacje medyczne do ostatniego utworu kończącego cykl Komedii Ludzkiej – Wtajemniczony, który właśnie w Wierzchowni powstał. Poza tym jeden z braci – najpewniej Jan Ernest – był pierwowzorem balzakowskiej postaci doktora w powieści Lekarz Wiejski. Również z akt dostarczonych przez O. Chorowca poznałem miejsce wiecznego spoczynku mojego prapradziada i jego brata Chrystiana – na cmentarzu katolickim w Rużynie”.
Włodzimierz Stefaniu, Radomsko
Dokładnie dzieje rodziny Knothe h. Grzymała na przestrzeni stuleci są opisane:
Oleg Chorowiec, Herbarz szlachty wołyńskiej, t. 1, Radom 2012, s. 214-220.